Is dit de identiteitskaart van de toekomst? Niet als het van ons afhangt. Wat vind jij? Pas de identiteitskaart volgens je persoonlijke 'privacywensen' aan. Klik op de knop hieronder, daarna kan je de items op de ID-kaart die je privé wenst te houden aanklikken. Hoe meer mensen op bepaalde onderdelen klikken, hoe vager die onderdelen zullen worden om uiteindelijk misschien helemaal te verdwijnen. Go for it en bescherm je privacy!
Elk jaar ontvangt een persoon, een onderneming, een overheidsinstelling of een maatregel de “prestigieuze” Big Brother Award. De prijs ontleent zijn naam aan de totalitaire leider Big Brother uit het boek '1984' van George Orwell.
In Vlaanderen worden de Big Brother Awards uitgereikt door de Liga voor mensenrechten i.s.m. enkele partners actief in het ‘privacyveld’. Wie wint de beschamende prijs van grootste privacyschender van het jaar? Zowel het brede publiek als een professionele jury buigen zich over een shortlist van genomineerden aangedragen door de organisatoren.
Waarom BBA's? Privacy is een fundamenteel mensenrecht dat vandaag meer dan eens met de voeten getreden wordt en vaak, al dan niet vrijwillig, te grabbel wordt gegooid. Vanuit onze missie vinden we het als Liga voor Mensenrechten een absolute prioriteit om dit thema meer in de spotlights te plaatsen.
De Big Brother Awards zijn tegelijk een campagne en een event. In de weken voorafgaand aan de uitreiking vragen we het brede publiek middels een publieke campagne een stem uit te brengen voor één van de kandidaten. Daarnaast kan men zich inschrijven voor het event bestaande uit een awardshow, de eigenlijke uitreiking van de awards, voorafgegaan door een inhoudelijke namiddag. Het namiddagprogramma bestaat uit debatten, lezingen en workshops over de genomineerde kandidaten. Het volledige programma vind je hier vanaf begin september.
Hoe denk jij over privacy?
Deze editie werd mogelijk gemaakt door een constructieve samenwerking tussen deze partners:
De Big Brother Awards worden in België mede mogelijk gemaakt door:
Meten is weten; En dat zonder ons medeweten?
Onder de slogan ‘meten is weten’ verzamelen lokale besturen massaal gegevens over hun inwoners en bezoekers zonder hun medeweten. Er zijn talloze voorbeelden waarbij er informatie wordt vergaard zonder dat je zelf het beseft: data via je smartphone, slimme meters, allerhande sensoren, (verkeers-) camera’s, ...
Heel wat steden en gemeenten (o.a. Gent, Kortrijk, Antwerpen, Brussel) zijn volop bezig met het ontplooien van een systeem waarbij zoveel mogelijk gegevens worden verzameld om zich zo te kunnen ontwikkelen tot een zogenaamde ‘slimme stad’. Deze ‘Smart Cities’-projecten worden mede ondersteund door de Europese Commissie.
Bijna al deze gegevens worden verzameld en gebruikt zonder dat iemand ooit zijn toestemming hiervoor gaf. Het is bovendien nagenoeg onmogelijk om je toestemming te geven aangezien het niet transparant is welke gegevens er precies worden verzameld.
Verder is het ook onduidelijk voor welk doel de data worden verzameld en aangewend. De lokale overheden vermelden allerlei doeleinden voor hun Smart Cities-initiatieven: reclame, toerisme, duurzaamheid, mobiliteit, stadsontwikkeling, veiligheid. Het is echter niet heel helder en afgebakend waarvoor al deze informatie uiteindelijk zal worden gebruikt.
Steeds meer gegevens worden dus verzameld door al maar meer steden en gemeenten zonder enige toestemming en zonder welomschreven doeleinden. Omdat zo iedereen in het vizier komt van massale datavergaring, moet er dringend een fundamentele denkoefening plaatsvinden en dienen er waarborgen vastgelegd te worden om deze ongebreidelde privacy-schendingen een halt toe te roepen.
Reacties worden gemodereerd. Onaanvaardbare inhoud wordt niet gepubliceerd.
Het Wetboek van Strafvordering werd veelvuldig gewijzigd om in te gaan op de behoeften van nieuwe technologieën. Bepaalde onderzoeksmethoden werden aangepast in het kader van de wet van 25 december 2016, houdende diverse wijzigingen van het Wetboek van Strafvordering en het Strafwetboek, met het oog op de verbetering van de bijzondere opsporingsmethoden en bepaalde onderzoeksmethoden met betrekking tot het internet, de elektronische communicatie en telecommunicatie, en tot de oprichting van een gegevensbank van stemafdrukken.
Deze methoden kunnen duiden op onevenredige inbreuken op het fundamenteel recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer van burgers. Men mag niet vergeten dat procedureregels in strafzaken essentiële waarborgen zijn om ervoor te zorgen dat politieonderzoeken aanvaardbaar blijven in een democratische samenleving.
Naast het feit dat deze wet de verschuiving van de bevoegdheden van de onderzoeksrechter (die voor een onafhankelijk toezicht op zowel belastende als ontlastende feiten zorgt) naar het Openbaar Ministerie (dat niet over dergelijke waarborgen voor onafhankelijkheid beschikt) benadrukt, vormt ze een wezenlijk kerstgeschenk voor de politie, daar zij de bevoegdheden ongelijk verdeelt, ten voordele van de politiediensten en ten nadele van de andere partijen.
Ze wijzigt immers het toepasselijke rechtskader aanzienlijk, en is vernieuwend door nieuwe onderzoeks- en gegevensverzamelingsmethoden van de politie in te voeren: infiltratie in een computersysteem door politieagenten, waarbij het is toegestaan om inbreuken te plegen; binnendringen in een computersysteem om onopvallende visuele controle te vergemakkelijken; onopvallend onderzoek in computersystemen zonder de reikwijdte ervan duidelijk te bepalen; mogelijkheid voor het Openbaar Ministerie om de inhoud van een smartphone van een demonstrant in beslag te nemen; oprichting van een gegevensbank van stemafdrukken om de identificatie van verdachten te vergemakkelijken bij de interceptie van gesprekken,...
Bepaalde van deze methoden worden natuurlijk in vraag gesteld wat betreft toezicht en recht op persoonlijke levenssfeer: het is van fundamenteel belang dat de traditionele garantieregeling van de evenredigheid van procedures van het Wetboek van Strafvordering in twijfel getrokken wordt, die borg staat voor ons recht op persoonlijke levenssfeer (als potentiële verdachten), zowel voor activisten als voor gewone burgers die actief zijn in de samenleving.
Reacties worden gemodereerd. Onaanvaardbare inhoud wordt niet gepubliceerd.
Uw privacy in ruil voor de toegang tot een festival?
De Liga voor Mensenrechten nomineert de massale screening van burgers door de overheid.
Denk bijvoorbeeld aan de recentelijk uitgevoerde screening van de Tomorrowland-festivalgangers via politionele databanken. Sommigen verkregen hierdoor geen toegang tot het festival. Voor deze praktijk bestaat er geen duidelijk wettelijk kader waardoor ons recht op privacy niet kan worden gegarandeerd. Eerst en vooral is onduidelijk hoe men in zulke databanken terecht komt. Bovendien zijn de criteria die bij deze weigering tot toegang in overweging worden genomen eveneens onduidelijk. De rechter tikte de overheid bijgevolg op de vingers. De screening en de weigering bleken een schending te zijn van het recht op eerbieding van ons privé-leven.
Net zoals de rechtbank van eerste aanleg te Brussel en de Privacycommissie, is de Liga van mening dat deze screenings in strijd zijn met onze mensenrechten. Naast het massaal bijhouden van onze communicatie- en identiteitsgegevens worden nu ook festivalgangers gescreend. What’s next? Wij vragen ons af wanneer, waarom en via welke databanken wij door de overheid nog meer worden gecontroleerd? De overheid zou transparant én op basis van een duidelijke wet die onze mensenrechten respecteert, moeten handelen.
Deze steeds verder evoluerende drang van onze overheden om haar burgers te controleren bij elke stap zonder dat hiervoor een concrete aanleiding is, treft overigens niet alleen festivalgangers. Ook in andere omstandigheden worden mensen steeds meer en meer beroofd van hun privacy. Denk bijvoorbeeld aan asielzoekers bij de beoordeling van hun asielaanvraag, zij worden niet verdacht van een strafbaar feit, maar toch wil de overheid alle persoonlijke informatie, inclusief facebook profielen uitpluizen.
Wij willen deze schadelijke evolutie een halt toeroepen.
Reacties worden gemodereerd. Onaanvaardbare inhoud wordt niet gepubliceerd.
*Praktijken waarbij overheden door het gebruik van zogenaamde malware digitaal gaan inbreken bij hun burgers.
Onder Europese overheden heerst vandaag de dag de trend waarbij ‘state hacking’ niet alleen toegepast maar tevens ook verder ontwikkeld wordt. Daarom nomineert EDRi Europese overheden.
Nationale ministers breiden de mogelijkheden waarmee overheidsactoren hun eigen burgers kunnen ‘bespioneren’ uit en stimuleren daarmee de trend van ‘insecurity by design’, vrij vertaald: ‘gecreëerde onveiligheid’ of het bewust inwerken of niet oplossen van onveilige achterpoortjes.
Ook de Belgische overheid ging mee in deze trend. Ze voerde recent wetswijzigingen door waarmee de staat toestemming krijgt omp>malware te ontwikkelen en te gebruiken om hun eigen burgers te bespioneren. Deze malware, ontwikkeld en gebruikt door overheidsinstanties, wordt geïnstalleerd op mobiele telefoons, tablets of computers van verdachten om op die manier volledige toegang te krijgen tot hun berichten, foto’s, video-opnames of andere persoonlijke data. In maart 2017 nam België een wet aan die de “wet op bijzondere inlichtingenmethoden” wijzigt Deze wijzigingen kennen ruime bevoegdheden toe aan de autoriteiten om zich toegang te verschaffen tot elektronische toestellen, zoals de computers van burgers. Eenvoudig gezegd; het heeft de meest indringende vorm van hacking gelegaliseerd.
België was zeker niet de eerste natie die dit toeliet. Veel buurlanden introduceerden reeds gelijkaardige maatregelen zonder het inbouwen van voldoende garanties om het recht op privacy te verzekeren. Meer zelfs, het introduceren van deze maatregelen die de veiligheid van persoonlijke data van burgers niet garanderen, kan als een boomerang in het gezicht terugkeren. Zo kan het gebruik van zwakheden in software, ook al is het om cybercrime tegen te gaan, net het omgekeerde effect hebben. Kijk maar naar het recente voorbeeld van de WannaCry ‘ransomware’- aanval. Deze wereldwijde cyberaanval vond plaats in mei 2017 en richtte zich op computers die met het ‘Microsoft Windows Operating System’ werken. Tijdens deze aanval werden data geëncrypteerd (en dus onbruikbaar gemaakt) en werd er losgeld gevraagd om dit ongedaan te maken. Deze zaak toont aan dat overheden, die deze zwaktes creëren en gebruiken, onze persoonlijke data in gevaar brengen en nog kwetsbaarder maken voor aanvallen van verschillende kanten.
Reacties worden gemodereerd. Onaanvaardbare inhoud wordt niet gepubliceerd.
Al uw verplaatsingen zijn verdacht
Of u nu met de auto rijdt, te voet gaat of het openbaar vervoer of de fiets neemt, van één zaak mag u zeker zijn: u wordt gefilmd. Met meer dan 47.000 plaatsen waar camera's staan, is er geen ontsnappen meer aan.
Veel van die camera's worden ook steeds 'slimmer'. Ze kunnen gezichten herkennen en patronen detecterworden gekoppeld aan steeds meer databanken en verzamelen steeds meer gegevens. ANPR-camera’s fotograferen niet meer alleen de nummerplaat maar het hele voertuig, inclusief inzittenden. Nog even en met een extra module voor gezichtsherkenning kan elke inzittende ook geïdentificeerd worden.
Die ANPR-camera’s vind je ondertussen al aan grensovergangen, op luchthavens, langs snelwegen of als je een stad binnen rijdt. Straks worden al die beelden ook één jaar lang bewaard. Het wordt allemaal gepresenteerd als een wondermiddel tegen terroristen, snelheidsduivels én foutparkeerders.
Maar onder het mom van die strijd tegen terrorisme, georganiseerde misdaad en overlast, wordt een hoogtechnologisch spinnenweb geweven dat ongeziene mogelijkheden biedt om elke burger individueel te volgen. Het gaat immers niet enkel om onze veiligheid - er worden veel meer data verzameld. Door real-time monitoring en profiling komt een totale controle van ieders verplaatsingen steeds dichterbij.
Het blijft ook niet bij de camera's alleen. Het gaat evenzeer over nummerplaatparkeren of over uw passagiersgegevens. Die laatste worden nu al bijgehouden voor vliegreizen en er zijn vergevorderde plannen om hetzelfde te doen voor trein- en busreizen.
Nochtans is massale opslag van ieders gegevens voor latere opsporing en vervolging onrechtmatig, zo oordeelde het Europees Hof van Justitie eerder dit jaar al in een baanbrekende uitspraak over dataretentie. Dit vormt immers een omkering van een basisprincipe van de democratische rechtsstaat: de overheid mag pas inbreuk maken op iemands privacy bij een redelijke verdenking van een concreet strafbaar feit. Nu wordt dit principe omgedraaid en wordt iedereen die zich verplaatst een potentiële verdachte.
Het gebeurt allemaal alsof het de normaalste zaak van de wereld is, zonder noemenswaardig maatschappelijk debat en met een wetgeving die traditiegetrouw mijlenver achterop hinkt. Het wordt hoog tijd dat paal en perk wordt gesteld aan dit soort praktijken.
Reacties worden gemodereerd. Onaanvaardbare inhoud wordt niet gepubliceerd.
Dank je wel. Je gaf hiermee een duidelijk signaal, bepaalde informatie hoort echt privé te blijven. Wij gaan hier verder mee aan de slag. Wil je je stem nog duidelijker laten horen? Schrijf je hier onder dan in de voor de Big Brother Awards 2017.
